1. Ekologia to nauka badająca wzajemne zależności pomiędzy organizmami oraz między organizmami a środowiskiem. (opisuje stan środowiska naturalnego, bada zależności pomiędzy poszczególnymi elementami, bada jak żyją organizmy w swym środowisku. Jak są zbudowane i jak funkcjonują złożone układy przyrodnicze oraz jak Podnieś swoje umiejętności w zakresie wszystkich tematów należących do tego rozdziału i zbierz 800 punktów mistrzowskich. Zacznij test sprawdzający Twoje umiejętności zdobyte w tym rozdziale. Biologię prezentujemy dzięki wsparciu. Ten rozdział jest częścią ogólnego wykładu biologii. Przeglądaj filmy, artykuły i ćwiczenia Według słownika języka polskiego PWN eko oznacza potocznie ekologiczny, eko jako pierwszy człon wyrazów złożonych wskazuje na ich związek znaczeniowy ze środowiskiem naturalnym lub jego ochroną. Zaś ekologia to dziedzina biologii badająca organizmy w ich środowiskach. 1. «dziedzina biologii badająca organizmy w ich środowiskach» w końcu człowiek, jak każde zwierzę, ma przecież. instynkt samozachowawczy . W szkole dobrym podręcznikiem jest książka Biologia na czasie 1 zakres rozszerzony do kupienia. Biologia w prawdziwym świecie. Dziedzina biologii to różnorodna i szeroka dyscyplina, która obejmuje badanie żywych organizmów i ich interakcji ze światem przyrody. Dlatego też, nauczanie biologii w szkołach średnich jest niezwykle ważne. Nowoczesne podejście do nauki biologii pozwala na bardziej efektywne przyswajanie wiedzy przez uczniów oraz zachęca ich do kreatywnego myślenia i rozwoju. Jednym z takich nowoczesnych podręczników dla liceum i technikum jest “Biologia na czasie. 1. S0L8Su. 12 Co to jest ekologia??? jest to dziedzina biologii badająca wzajemne zależności pomiędzy organizmami i zespołami organizmów a ich środowiskiem nazwę,,ekologia’’ wprowadził niemiecki biolog Ernest Haeckel w 1869 roku słowo ekologia pochodzi z języka greckiego – oikos oznacza dom, otoczenie, natomiast logos – słowo, opowieść, nauka3 ochrona róznorodności gatunkowej organizmów, tworzenie parków narodowych, rezerwatów przyrody, pomników przyrody i innych obszarów chronionych, edukacja OCHRONA PRZYRODY działania zapobiegające zniszczeniu środowiska oraz zabiegi mające zachować lub przywrócić równowagę biologiczną, edukacja OCHRONA ŚRODOWISKA organizmy środowisko organizmy środowisko4 Ekosystem Jest to układ ekologiczny złożony z biocenozy i jej nieożywionego, fizycznego środowiska – biotopu, które wzajemnie na siebie oddziałują biocenoza – zespół populacji roślinnych oraz zwierzęcych powiązanych wzajemnymi zależnościami i żyjących w określonym środowisku biotop - nieożywione środowisko życia organizmów5 Zamknięty obieg materii konsumenci producenci obumarłe szczątki roślinne i zwierzęce proste związki nieorganiczne destruenci Materia krąży w ekosystemie, a energia przez ekosystem przepływa6 Krążenie pierwiastków i związków w przyrodzie spalanie oddychanie fotosynteza zwierzęta rośliny węgiel kamienny rozkład i brunatny minerazlizacja CO 27 N 2 bakterie brodawkowe zwierzęta rośliny roślin motylkowatych bakterie nitryfikacyjne bakterie bakterie denitryfikacyjne azotany(V)8 H 2 O parowanie opady rośliny gleba morza i oceany rzeki i jeziora910 Zanieczyszczenia zatruwające atmosferę: naturalne (pyły i gazy wulkaniczne, sól morska, działalność wiatru – piasek z wydm) powstające w wyniku działalności człowieka (spalanie paliw, - węgla, ropy naftowej, gazu ziemnego; opady pyłu pochodzenia hutniczego; pył zawieszony w powietrzu – emisja z kominów hutniczych; chemizacja rolnictwa i leśnictwa; zanieczyszczenia radioaktywne11 Porosty - bioindykatory12 efekt cieplarniany – spowodowany głównie wzrostem stężenia CO 2 w atmosferze; warstwa tego gazu działa jak dach w szklarni – przepuszcza światło słoneczne, które ogrzewa Ziemię i wody, ale niezużyta część tego promieniowania nie może z powrotem trafić poza atmosferę schemat powstawania efektu cieplarnianego13 Dziura ozonowa – rozrzedzenie ozonowe - zjawisko spadku stężenia ozonu (O 3 ) w stratosferze atmosfery ziemskiej. Występuje głównie na obszarach podbiegunowych; spowodowane w głównej mierze przez freony, które od cząsteczki ozonu odrywają jeden atom tlenu – następuje rozrzedzenie ozonowe O O O O=O freon14 Zmniejszenie zanieczyszczeń powietrza poprzez: modernizację zakładów przemysłowych stosowanie energooszczędnych technologii ograniczenie strat energii w przemyśle i sektorze mieszkaniowym ogrzewanie gazowe, elektryczne w zamian za paleniska domowe i kotłownie węgla odnawialne źródła energii ograniczenie emisji dwutlenku siarki15 zmniejszenie emisji spalin samochodowych zmniejszenie toksyczności spalin samochodowych – katalizatory eliminacji ciężkiego transportu w miastach – obwodnice częstsze korzystanie ze środków publicznego transportu, rowerów16 Zagrożenia gleby: monokultury – zubożenie gleby wycinanie lasów i pożary roślinności – wzmożona erozja gleby, pustynnienie obszarów osuszanie podmokłych terenów regulacja rzek – obniżenie poziomu wód gruntowych zbyt intensywne nawożenie17 ścieki i inne odpady stosowanie chemicznych środków owadobójczych, chwastobójczych i grzybobójczych zajmowanie obszarów rolniczych pod budownictwo przemysłowe i mieszkalne intensywny wypas bydła - erozja18 Zmiany w drzewie iglastym wywołane zanieczyszczeniami: tlenki węgla obumarła górna część dwutlenek siarki przerzedzona korona tlenki azotu przedwczesny opad węglowodory liści (igieł) Ozon uszkodzenie korzeni Metale zanikanie mikoryzy19 Ochrona gleby poprzez: prawidłowe zabiegi rolnicze stosowanie płodozmianów wapnowanie gleb zakwaszonych przeciwdziałanie erozji rekultywację terenów zdewastowanych racjonalne użytkowanie gleb i ich ochrona przed zanieczyszczeniami zagospodarowanie odpadów komunalnych20 Zanieczyszczenia hydrosfery spowodowane są: przedostawaniem się do wód substancji odpadowych skażeniem wód metalami ciężkimi (ołów, rtęć) gromadzeniem się resztek organicznych chemizacją rolnictwa i leśnictwa zasoleniem wód śródlądowych brakiem oczyszczalni ścieków, spływaniem ścieków bezpośrednio do rowów, potoków, rzek lub do gleby21 niewłaściwie prowadzonymi melioracjami gruntów ornych nieracjonalnym korzystaniem z zasobów wodnych wyciekami ropy naftowej z platform wiertniczych i uszkodzonych tankowców zatapianiem odpadów w oceanach zanieczyszczeniami termicznymi z elektrowni przedostawaniem się do wód gruntowych szkodliwych substancji z wysypisk śmieci22 Klasy czystości wód: I klasa – wody najczystsze nadające się do: –b–bytowania w warunkach naturalnych ryb łososiowatych –z–zaopatrzenia ludności w wodę do picia –s–stosowania w zakładach przemysłowych wymagających wody najwyższej jakości (spożywczych, farmaceutycznych)23 II klasa – wody nadające się do: –b–bytowania w warunkach naturalnych ryb innych niż łososiowate –h–hodowli zwierząt gospodarskich –c–celów rekreacyjnych, uprawiania sportów wodnych, urządzania kąpielisk III klasa – wody nadające się do: –z–zaopatrzenia zakładów przemysłowych nie wymagających wody najwyższej jakości –n–nawadniania terenów rolniczych i upraw ogrodowych24 Metody oczyszczania ścieków: mechaniczne – polega na oddzieleniu części stałych zanieczyszczeń na kratach, sitach lub przez sedymentację w osadach, gdzie opadają one na dno (I stopień oczyszczania) biologiczne – odbywa się przy udziale bakterii; ścieki muszą być silnie napowietrzone; podczas tego oczyszczania ścieków zachodzi rozkład związków organicznych, będących zanieczyszczeniami (II stopień oczyszczania)25 chemiczne – stosowane w celu wyeliminowania występujących w wodzie zanieczyszczeń związkami mineralnymi, np.: związkami fosforu (III stopień oczyszczania); metody chemiczne oparte są na procesach utleniania, redukcji, wytrącania i zobojętniania26 Zanieczyszczenia hydrosfery można zmniejszyć poprzez: oczyszczanie ścieków ograniczanie ilości zanieczyszczeń wprowadzanych do wód stosowanie wodooszczędnych technologii produkcji lub technologii o zamkniętych obiegach wody racjonalne gospodarowanie wodą27 Odpady - recykling makulatura - gazety, magazyny, katalogi prospekty, papier do pisania, zeszyty, książki, kartony, mapy, torebki i worki papierowe, pudełka papierowe, tektura falista szkło – czyste słoiki bez zakrętek, czyste butelki szklane białe i kolorowe (po sokach, alkoholach) bez korków i zakrętek28 tworzywa sztuczne – jednorazowe butelki po napojach PET, opakowania po środkach chemii gospodarczej, kubki po produktach mlecznych, pojemniki po artykułach sypkich, duże folie opakowaniowe, worki foliowe, artykuły gospodarstwa domowego metal - puszki i pojemniki po produktach spożywczych, drobny metal pochodzący z gospodarstw domowych29 Zasoby nieodnawialne: węgiel kamienny węgiel brunatny ropa naftowa gaz ziemny pierwiastki promieniotwórcze wapienie piaskowce granity30 Alternatywne źródła energii: energia wody (biała energia) energia wiatru energia Słońca (energia solarna) energia fal morskich i oceanicznych (energia pływów) ciepło wnętrza Ziemi (energia geotermalna)31 Ochrona przyrody Oznacza ona zachowanie, właściwe wykorzystanie oraz odnawianie zasobów i składników przyrody, w szczególności dziko występujących roślin i zwierząt oraz kompleksów przyrodniczych i ekosystemów32 Ochrona przyrody ma na celu: utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów zachowanie różnorodności gatunkowej zachowanie dziedzictwa geologicznego zapewnienie ciągłości istnienia gatunków i ekosystemów kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody przywracanie do stanu właściwego zasobów i składników przyrody33 Formy ochrony przyrody: park narodowy rezerwat przyrody park krajobrazowy obszar chronionego krajobrazu ochrona gatunkowa roślin i zwierząt pomnik przyrody stanowisko dokumentacyjne użytek ekologiczny zespół przyrodniczo krajobrazowy34 Park narodowy: Obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. W ramach polskich parków narodowych wyróżnia się 3 strefy: strefę ochrony ścisłej, strefę ochrony częściowej i strefę ochrony krajobrazu. Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody z 2004 r. wokół parku obowiązkowo wyznacza się otulinę parku Dziękujemy za uwagę

dziedzina biologii badająca organizmy w ich środowisku